احساسات كودك هنوز براي خود او معنا پيدا نكرده است. آموزش احساسات به كودكان به ويژه براي كودكان 4 ساله كه نحوه بيان و بروز ندارند و همه خواسته هاي خود را با گريه و فرياد بيان مي‌كنند، اهميت زيادي دارد. براي آموزش احساسات كودك ابتدا بايد بر رفتار خود دقت داشته باشيد. والدين بزرگترين نقش را در آموزش دارند. بيان احساسات كمتر به رفتار پرخاشگرانه منتهي مي‌شود. كودكاني كه پس از عصبانيت مي‌گويند كه به دليل رفتار تو عصباني شدم، كمتر از كودكاني كه قدرت بيان ندارند شروع به كتك كاري مي‌كنند. به همين دليل آموزش درك و بيان احساسات كودك از اهميت بالايي برخوردار است و كودك در نهايت جسم و روان سالم تري خواهد داشت. براي آموزش روش هاي متفاوتي وجود دارد كه در ادامه شرح داده‌ايم. اگر تلاش داريد تا از روش هاي سالمي براي آموزش استفاده كنيد حتما از مشاورين و روانشناسان كودك كمك بگيريد.

منبع: احساسات كودك | آموزش شناخت و بيان احساسات كودك

احساسات كودك

آموزش احساسات كودك دو جنبه مهم دارد. 1) كودك از احساسات خودش آگاه باشد. 2) كودك نسبت به احساسات و عواطف ديگران واكنش مناسب نشان دهد.

بنابراين آموزش احساسات به كودك بايد در اولويت قرار بگيرد. كودكان از طريق حالات بدن، چهره، رفتار و بازي احساسات خود را بيان مي‌كنند. والدين بايد به درك احساسات و رفتارهاي كودكان اهميت بدهند. و به آن‌ها نشان دهند كه چگونه بايد احساسات خود را بيان كنند.

كودكاني كه بيان احساسات را آموزش ديده اند در آينده از سلامت روان بيشتري برخوردارند، انعطاف پذيرترند، مشكلات رفتاري كمتري از خود نشان مي‌دهند، در مدرسه عملكرد بهتري دارند و نسبت به خودشان احساس خوبي دارند.

آموزش احساسات به كودك

براي آموزش احساسات كودك ، بايد مراحلي را گذراند و به او از طريق روش هاي مختلف آموزش داد. به طور كلي والدين نقش اساسي در آموزش احساسات به كودك دارند. در ادامه مسير صحيح آموزش احساسات كودك را ارائه داده‌ايم.

1. آموزش احساسات كودك با لغات ساده

براي آموزش احساسات كودك بايد لغات ساده را به كودك آموزش دهيد. مثلا كلمات شادي، ناراحت، عصبي و ترس را به كودك آموزش دهيد. كودكان بزرگ‌تر راحت تر مي‌توانند اين لغات را درك كنند. حتي مي‌توانيد از جملاتي مثل خسته شدن، عصبي شدن و نااميد شدن براي آموزش استفاده كنيد.

حتي براي آموزش احساسات كودك مي‌توانيد از شخصيت هاي كارتون و كتاب داستان كمك بگيريد. مثلا از كودك بپرسيد كه احساس مي‌كني شخصيت كارتون چه احساسي دارد؟ و بعد در رابطه با احساس شخصيت هاي ديگر كارتون صحبت كنيد. به كودك خود همدلي كردن را آموزش دهيد.

كودكان در رابطه با تغييرات افراد و احساسات ديگران كنجكاو هستند. ناراحتي خود را بروز مي‌دهند و از احساسات ديگران تعجب مي‌كنند.

2. گوش دادن به صحبت هاي كودك

به كودك خود فرصت صحبت كردن بدهيد. براي آموزش احساسات كودك از كودك بخواهيد تا در رابطه با اتفاقات روزمره خود صحبت كند. يا زماني كه با خواهر و برادر خودش بحث مي‌كند، به او بگوييد كه رفتارت ناراحت كننده بود و بايد از خواهدت معذرت خواهي كني.

هر روز از كودك خود بخواهيد تا در رابطه با احساساتش‌توضيح دهد. حتي مي‌توانيد از صورتك هاي بيان احساس كمك بگيريد و از كودك بخواهيد تا احساسات خود را با نشان دادن صورتك ها بيان كند.

3. آموزش غلبه بر احساسات

در كنار آموزش احساسات كودك بايد راه هاي غلبه بر هيجانات را نيز به او آموزش دهيد. بايد به كودك ياد بدهيد كه هر موقع عصباني بود نبايد به ديگران آسيبي وارد كند. و بايد با كنترل خشم و بدون آسيب به كسي راه حلي پيدا كند. به كودك آموزش دهيد كه بايد براي خود مكاني را براي تنهايي ها در نظر بگيرد.

كودك را تشويق كنيد تا در موقعيت هاي عصباني به اتاق و گوشه تنهايي هاي خود برود. با آموزش صحيح بروز احساسات‌به كودك نحوه برخورد با هيجانات و‌احساسات را آموزش دهيد. اغلب كودكان از اينكه در زمان عصبانيت و خشم چه رفتاري نشان دهند آگاهي ندارند.

4. آموزش روش هاي مثبت تقويت

يكي از روش هاي آموزش احساسات كودك تقويت رفتارهاي مثبت است. زماني كه كودك شروع به بيان احساساتش‌مي‌كند او را تقويت كنيد و بگوييد كه چقدر از بيان احساسات‌او خوشحال مي‌شويد. حتي براي تقويت رفتارهاي مثبت مي‌توانيد پاداش در نظر بگيريد.

براي مثال زماني كه كودك به خواهر خود مي‌گويد كه به دليل رفتار نامناسب از دست او عصباني است براي او پاداشي در نظر بگيريد و رفتار مثبتش را با سيستم پاداش تقويت كنيد.

5. احساسات كودك و رفتارهاي صحيح والدين

براي اينكه به درستي آموزش احساسات كودك صورت بگيرد، والدين بايد در رفتار خود دقت داشته باشند. اگر شما به درستي‌احساسات خود را بيان كنيد و سركوب نكنيد كودك با تقليد از شما اتوماتيك روش صحيح را آموزش مي‌بيند.

مثلا “زمان هايي كه ناراحت هستيد با كودك صحبت كنيد و بگوييد كه امروز از شدت ناراحتي عصباني هستم” يا “زمان هايي كه خسته هستيد و بيرون از منزل قرار داريد ماشين را در گوشه آرامي متوقف كنيد و بگوييد كه امروز به دليل خستگي ناراحت هستم و لازم است تا زمان كوتاهي را وقف استراحت كنم، دوباره حركت مي‌كنيم.”.

اهميت آموزش احساسات به كودك

اهميت احساسات كودك در زمينه هاي مختلف زندگي مانند رشد فرهنگي، اجتماعي و شخصيت حائز اهميت است. دلايل محكمي براي آموزش احساسات به‌كودك وجود دارد كه در ادامه شرح داده‌ايم.

1. تقويت هوش هيجاني

برخي از والدين از كودك انتظار دارند كه به صورت غريزي بيان احساساتشان را بلد باشند و خود با هيجانات شان كنار بيايند. اما بايد آموزش احساسات كودك را به او ياد بدهيد و طرز برخورد با هيجانات را به او آموزش دهيد. با آموزش احساسات به كودك، او قادر خواهد بود تا بر اساس احساسات خود تجارب را كسب كند و با احساسات گسترده اي آشنا شود.

2. كمك به كاهش اضطراب

احساسات كودك قسمت مهمي از تجربه هاي زندگي او مي‌شود. ايجاد فضاي سالم براي ابراز احساسات كودك بايد به شيوه اي سالم فراهم شود. بايد به گونه اي به كودك آموزش دهيد كه فضاي سالمي را با بيان احساساتش‌درك كند. زماني كه كودك با بيان‌احساسات خودش جنگ نمي‌كند، اضطراب و استرس او كاهش مي‌يابد.

3. رسيدن به خود آگاهي

زماني كه كودك با احساسات و هيجانات خود به شناخت برسد، نسبت به اتفاقات اطراف خود آشنا مي‌شود و به خود آگاهي مي‌رسد. خود آگاهي نقش بزرگي در كاهش اضطراب و شناخت معيارهاي فرد دارد.

4. تقويت قدرت كودكان

يكي از بزرگ ترين اهميت آموزش احساسات كودك تقويت قدرت كودك است. زماني كه احساسات كودك سركوب شود، به توانايي هاي او لطمه وارد مي‌كند و در ناخودآگاهش باقي مي‌ماند. در نهايت كودك در زندگي روزمره‌اش با مشكل روبرو مي‌شود. بنابراين براي تقويت قدرت كودكان بايد با احساسات آنها به نحو احسنت برخورد كرد و سركوب شان نكرد.

5. كمك به يادگيري

مغز كودكان در حال يادگيري است. زماني كه به احساسات كودك لطمه وارد مي‌كنيد و هيجانات او را سركوب مي‌كنيد، كودك سرشار از استرس و اضطراب مي‌شود. با آموزش احساسات كودك به يادگيري او كمك خواهيد كرد. كودك آموزش مي‌بيند كه در چه موقعيتي چه واكنشي از خود نشان دهد. در نتيجه به يادگيري او كمك خواهد شد.

6. كمك به سلامت جسماني

احساسات سركوب شده در همه سنين به سلامت روان آسيب وارد مي‌كند. در نهايت از طريق سردرد، زخم معده، معده درد، فشار خون بالا و … بروز پيدا مي‌كند. اگر آموزش درستي به احساسات كودك صورت گرفته باشد، احساسات خود را حل مي‌كند و با رفع مشكلات به سلامت جسماني خود كمك مي‌كند.

7. كمك به رشد شخصيت سالم

يكي از دلايل اهميت آموزش احساسات كودك، كمك به رشد شخصيت است. زماني كه والدين براي آموزش احساسات كودك تلاش مي‌كنند، در واقع به سلامت او در بزرگسالي كمك مي‌كنند. ابراز احساس باعث مي‌شود كه با رفتارهاي منفي سازگار بشويم تا به اضطراب، افسردگي و مشكلاتي رواني دچار نشويم.

كلام آخر

آموزش احساسات كودك از اهميت بالايي برخوردار است. فرض كنيد كودك شما در شرايط ناراحت كننده شروع به رقصيدن و خنده مي‌كند. چه حالي به شما دست خواهد داد؟

مسلما ناراحت مي‌شويد و كودك تحت قضاوت ديگران قرار مي‌گيرد. يا در مهماني قرار داريد كه كودك به جاي بيان احساس ناراحتي و عصبانيت به دليل دعوا با كودك ديگر، شروع به كتك كاري مي‌كند. در اين مواقع والدين در جستجوي خطاي تربيتي خود قرار مي‌گيرند و به دنبال راهكاري مناسب براي تربيت و آموزش صحيح شيوه بيان احساسات به‌كودك هستند.

براي اين كار بايد از روانشناس و مشاورين كمك بگيريد. مركز مشاوره ني ني مايند به صورت تلفني و حضوري به شما عزيزان خدمات ارائه مي‌دهد. براي كسب اطلاعات بيشتر روي لينك زير كليك كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه احساسات كودك مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني كودك از طريق شماره 02191002360 با برترين متخصصان كلينيك تخصصي ني ني مايند تماس حاصل نماييد.

سوالي داريد؟ با ما تماس بگيريد

تماس با برترين مشاوران از طريق تلفن ثابت در سراسر كشور از 8 صبح الي 12 شب حتي ايام تعطيل

سراسر كشور :9099070354

جهت مشاوره تلفني با موبايل و رزرو وقت حضوري

شماره تماس با موبايل : 02191002360

منبع: احساسات كودك | آموزش شناخت و بيان احساسات كودك